Share |

Θεέ του ουρανού και του παντός,

αυτείν’ οι γραμματισμένοι,

αυτείν’ οι πολιτισμένοι,

έκαμαν και κάνουν αυτά τα λάθη…

Στρατηγός ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ


Expedia

Δευτέρα 12 Απριλίου 2021

Spyros Koutroulis · Η εσχατολογία του μαρξισμού και η εκκοσμίκευση της εκκλησίας

 

Διαβάζοντας το 2ο τεύχος του περιοδικού Άνθρωπος που είναι αφιερωμένο στον Έρνστ Μπλόχ και στον Γιούργκεν Μόλτμαν μας γεννήθηκαν ορισμένες σκέψεις. Κατ' αρχάς η προσπάθεια να συναντηθεί ο χριστιανισμός και ο μαρξισμός είναι μια διανοητική προσπάθεια ενδιαφέρουσα αλλά για να είναι δημιουργική πρέπει πρώτα να έχουμε βαδίσει ένα στοχαστικό δρόμο. Το γνωστό απόσπασμα του Μαρξ που χαρακτηρίζει την "θρησκεία ως όπιο του λαού" μπορεί να ερμηνευτεί πολλαπλά σε σχέση με τα συμφραζόμενα και να οδηγήσει σε μια σχέση αμοιβαίας ανοχής ανάμεσα στον Μαρξ και στην θρησκεία. Όμως δεν μπορεί να παρακαμφεί το ουσιώδες στοιχείο ότι ήδη ο διαφωτισμός έβαζε στην θέση του Θεού τον Άνθρωπο ενώ η δομή της σκέψης του μαρξισμού είναι εσχατολογική παρά τις ρασιοναλιστικές αφετηρίες. Ήδη από"την Κριτική της φιλισοφίας του Δικαίου" για τον Μάρξ η φιλοσοφία τελειώνει με το τέλος του προλεταριάτου που ανακηρύσσεται σε νεο Μεσσία και η αταξική κοινωνία όπου όλα τα ανθρώπινα προβλήματα θα έχουν λυθεί οριστικά (εκτός του θανάτου και του έρωτα) θα είναι ο παράδεισος μέσα στον ιστορικό χρόνο. Από αυτό το σημείο μέχρι ο μαρξισμός και οι επίγονοι του να μεταμορφωθούν σε επίγεια εκκλησία με δόγμα,ιερατείο και ιερα εξέταση ο δρόμος είναι μικρός. Η μεταφυσική και η εσχατολογία προέρχονται από την εγελιανή φιλοσοφία της ιστορίας και πέρασαν αυτούσιες στην μαρξική σκέψη. Ο Κ.Παπαϊωάννου αναφέρεται σε ένα κείμενο του Λ.Τρότσκι που γράφει ότι η αλήθεια μπορεί να υπάρξει μόνο εντός και όχι εκτός του κόμματος μια σκέψη βαθύτατα μεταφυσική που ευλογεί τις νέες εκδοχές της ιεράς εξέτασης, της οποίας τελικά θύμα υπήρξε και ο ίδιος. Φυσικά ο χριστιανισμός θα αποτυχει αν ταυτιστεί με εξουσίες δεξιές ή αριστερές. Πάνω σε αυτό ο απόστολος Παύλος νομίζω ότι είναι διαυγής: η αποδοχή στην εκάστοτε εξουσία γίνεται με την ουσιώδη διευκρίνηση ότι της αποδίδουμε ότι της οφείλουμε , όχι ότι δεν της οφείλουμε! Ο Μ.Πάγκαλος ορθά σημειώνει:" Ο Μπλόχ υποκαθιστά στην "βασιλεία του Θεού" τη "βασιλεία του ανθρώπου" και στην ανάσταση των νεκρών την κομμουνιστική ουτοπία. Επιπλέον, δεν βρήκαμε στον Αθεισμό μέσα στον χριστιανισμό (του 1973) ούτε μια σελίδα για τη δημοκρατία και ούτε μια παράγραφο που να καταδικάζει τον σταλινισμό"(σελ.123)
Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
24
2 σχόλια
1 κοινοποίηση
Μου αρέσει!
Σχόλιο
Κοινοποίηση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΛΙΣΤΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΩΝ

Η «ΣΠΙΘΑ» άναψε για τη Νέα Ελλάδα
Ο Μίκης Θεοδωράκης, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη, άναψε χθες (1 Δεκεμβρίου 2010) τη «ΣΠΙΘΑ» του ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΣΤΟΥΡΓΟΥ ΠΥΡΟΣ για ΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ.
Κώστας Τσιαντής


«…ανέστιος ειν’, που χαίρεται αν ξεσπάσει
ανάμεσα σε φίλους και δικούς ξέφρενη αμάχη.»
Όμηρος (Ι, 63-64)


Του Ηλία Σιαμέλου (Από antibaro 7/12/2010)

Όντας περαστικός, είπα, το βλέφαρό μου για λίγο ν’ ακουμπήσω στου διαδικτύου τις φιλικές ιστοσελίδες! Να δω τα εκθέματα της σκέψης των πολλών, ν’ ακούσω τις ιαχές τους. Όμως άλλα είδαν τα μάτια μου στο θαμποχάρακτο κατώφλι τους. Ο ένας κρατάει την πύρινη ρομφαία, ο άλλος κοντάρια και παλούκια και πιο πέρα ο φίλος τρίβει την τσακμακόπετρά του, εκεί απόκοντα, στις νοτισμένες αναφλέξεις του συστήματος.
-Ω, είπα, ω θεληματάρικα παιδιά, που παίζετε κρυφτό, στα πιο ρηχά σοκάκια ενός εξωνημένου καθεστώτος. Κύματα, κύματα έρχονται τα λόγια σας με θόρυβο και φεύγουν. Δεν έχουν φτερά, δεν έχουν μέσα τους τούς ήχους των πονεμένων.
Μόνο να, κατηγόριες, κατηγόριες, και λόγια επικριτικά από ανθρώπους που εμφανίζονται σαν οι μοναδικοί κάτοχοι της αλήθειας. Κι όλα αυτά, τούτη τη μαύρη ώρα της γενικευμένης υπνογένειας! Δε μπορεί, είπα, κάπου θα υπάρχει η συζυγία των ψυχών, κάπου το πάρτι της στενοποριάς θα πάρει τέλος.
Μα τι θέλω να πω; Για ποιο πράγμα τόση ώρα τσαμπουνάω; Ναι, ναι, μα για του λύκου το χιονισμένο πέρασμα μιλάω ! Μια κίνηση έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης και πέσανε όλοι πάνω του για να τον φάνε. Και δε ρίχτηκαν πάνω του οι οχτροί, δεν όρμησε πάνω του της Νέας Τάξης η αρμάδα. Όρμησε το ίδιο το περιοδικό «Ρεσάλτο»! Όρμησε το μετερίζι εκείνο που στις σελίδες του την άστεγη ψυχή μας τόσα χρόνια είχαμε αποθέσει!

Είμαι στο Κοιμητήριο, δίπλα στον τάφο της γυναίκας μου. «Ερευνώ πέρα τον ορίζοντα και, σκύβοντας προσπαθώ με τα δάχτυλα να καθαρίσω την πλάκα του τάφου νάρθει ν’ ακουμπήσει η σελήνη…»*. Ναι, εκείνη μου το έλεγε: Πρόσεχε, πρόσεχε τον κόσμο μας. Πρόσεχε τους ανθρώπους, ενώ μου απάγγελνε με δάκρυα τους στίχους του αγαπημένου της ποιητή : «Αυτός αυτός ο κόσμος /ο ίδιος κόσμος είναι… Στη χάση του θυμητικού / στο έβγα των ονείρων … Αυτός ο ίδιος κόσμος / αυτός ο κόσμος είναι. Κύμβαλο κύμβαλο / και μάταιο γέλιο μακρινό!»…**
Σκέφτομαι, σκέφτομαι κι άκρη δε βρίσκω. «Τελικά αυτή η άμυνα που θα μας πάει, σαν μας μισήσουνε κι’ οι λυγαριές;»** *

Ναι, στο τέλος θα μισήσουμε τον ίδιο μας το εαυτό ή θα τρελαθούμε. Δε γίνεται τη μια μέρα να βάζεις στο εξώφυλλο του «Ρεσάλτο» τη φωτογραφία του Μίκη και την άλλη βάναυσα να τον λοιδορείς. Δε γίνεται τη μια μέρα να ελπίζεις στο φως και την άλλη να γουρουνοδένεσαι με το σκοτάδι. Δε γίνεται τη μια μέρα να προβάλλεις τις απόψεις του και την άλλη να τον ταυτίζεις με τη …Ντόρα!
Είναι αυτή η θαμπούρα απ’ την κακοσυφοριασμένη αιθάλη της Αθήνας που επηρεάζει ανθρώπους και αισθήματα; Είναι η πωρωμένη σκιά του Στάλιν που κατευθύνει ακόμη και σήμερα την εγκληματική παραλυσία των όντων;

Δεν έχω πρόθεση να ενταχτώ στο κίνημα του Θεοδωράκη. Όμως δε μπορώ να πω ότι δε χαίρομαι, όταν ακούω να ξεπετάγονται σπίθες μέσα από τα σπλάχνα της κοινωνίας, είτε αυτές προέρχονται από απλούς ανθρώπους ή από ανεμογέννητους προλάτες πρωτοπόρους. Φτάνει αυτές οι σπίθες να ανάψουν φωτιές, για να καεί τούτο το σάπιο καθεστώς, τούτη η παπανδρεοποιημένη χολέρα. Αν εμείς οι ξεπαρμένοι «κονταροχτυπιόμαστε» μέσα στης πένας τη χλομάδα κι είμαστε ανίκανοι ν’ ανάψουμε μια σπίθα στου καλυβιού μας τη γωνιά, ας αφήσουμε τουλάχιστον κάποιες περήφανες ψυχές να κάνουν αυτό που νομίζουν καλύτερα. Ας μην σηκώνουμε αμάχες κι ας μην πετάμε ανέσπλαγχνες κορώνες, όταν κάποιο κίνημα είναι ακόμη στα σπάργανα και δεν έχει δείξει το πρόσωπό του. Εκτός κι αν η μικρόνοιά μας ενοχλήθηκε, όταν ο Μίκης κάλεσε επίσημα τους Ανεξάρτητους πολίτες σε ΑΝΥΠΑΚΟΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, σε κυβερνητικά ή μη σχέδια, που Ηθικά, Εθνικά, Δημοκρατικά, Ιστορικά, κατατείνουν στην υποτέλεια του Ελληνισμού.

Όμως, παρά το αλυσόδεμα, παρά τα μύρια δεινά που μας σωρεύουν, τούτος ο βράχος, που λέγεται Ελλάδα, εκπέμπει την κραυγή του. Και οι κραυγές του Μίκη, και οι κραυγές χιλιάδων αγωνιστών, όποιου χρώματος και νάναι, σε πείσμα κάθε ψωροκύβερνου, σε πείσμα κάθε καθεστωτικού βαρδιάνου, κάποια στιγμή θα ενωθούν, κάποια στιγμή στον άνεμο θα ανεβούν, για ν’ ακουστούν, να πιάσουν τόπο. Γιατί «κι ένας που έχει μυαλό νήπιου καταλαβαίνει, πως τώρα η Ελλάδα στην άκρα του άπατου γκρεμού κοντοζυγώνει»****

* Νίκος Εγγονόπουλος
** Οδυσσέας Ελύτης, «Το Άξιον Εστί»
*** Νίκος Εγγονόπουλος
****Όμηρος (Η, 379-482) , παράφραση.

ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ- ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΜΙΚΗ

ΑΡΝΗΣΗ: ΣΕΦΕΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ - Άμεση Δημοκρατία (Real Democracy)