Περί φιλοσόφων και τρελών: ( Ένα ψυχογράφημα για τους Μ. Χάιντεγγερ, Μένταρντ Μπος και Σίγκμουντ Φρόυντ, μτφρ.-επίμετρο Χλόη Κολύρη, εκδ. «Μελάνι», 2015.)
Ο Φρόυντ έλεγε τα όρια φυσιολογικού και παθολογικού είναι για την ψυχική ζωή πολύ ρευστά. Όλοι είμαστε εν μέρει νευρωτικοί, η έννοια της καθαρής ψυχικής υγείας είναι μια καθαρή αυταπάτη. Για τον Φουκώ, «η τρέλα είναι το αρνητικό του Λόγου (Raison), είναι deraison, απουσία Λόγου ή άρνηση Λόγου. Η τρέλα γίνεται μια μορφή σχετική με τη λογική, ή μάλλον η τρέλα και η λογική μπαίνουν σε μια σχέση διαρκώς αντιστρεπτή έτσι ώστε κάθε τρέλα να έχει τη λογική της και κάθε λογική την τρέλα της. Η κάθε μια είναι το μέτρο της άλλης και μέσα σ΄ αυτή την κίνηση αμοιβαίας αναφοράς, η κάθε μια θεωρεί τον εαυτό της αναρμόδιο, αλλά η καθεμιά γίνεται το θεμέλιο της άλλης».
Ο Marcel Proust υποστηρίζει ότι οτιδήποτε μεγάλο στον κόσμο προέρχεται από τους νευρωτικούς. Η τραγωδία του Σοφοκλή «Αίας» παρουσιάζει το παράξενο ταξίδι του Αίαντα προς την παράνοια και την τρέλα. Η τρέλα του ωστόσο δεν είναι τίποτε άλλο παρά αίτημα γνησιότητας και ανάδυσης του πραγματικού εαυτού του.
Όλοι ανεξαιρέτως οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι ήταν άνθρωποι εκκεντρικοί, πολυσχιδείς και πολυμαθείς ή μεγαλοφυΐες. Αν κυκλοφορούσαν σήμερα ανάμεσα μας, ίσως μερικοί θα τους θεωρούσαν είτε τρελούς, είτε γραφικούς, είτε επικίνδυνους αιρετικούς, είτε ανατρεπτικούς, είτε τελείως ακατανόητους. Ο Διογένης Λαέρτιος λέει ότι ο Ηράκλειτος καταλήφθηκε από μισανθρωπία, δεν ήθελε να ζει μαζί με τους ανθρώπους, κατέφυγε στα όρη και στα άγρια βουνά, όπου ζούσε ολομόναχος τρώγοντας ρίζες και βότανα. Ο Σωκράτης συνεχώς καταλαμβανόταν από το «δαιμόνιο»(«θείον τι καὶ δαιμόνιον γίγνεται φωνή», Απολογία Σωκράτους)....
Το βιβλίο «Περί φιλοσόφων και τρελών( Ένα ψυχογράφημα για τους Μ. Χάιντεγγερ, Μένταρντ Μπος και Σίγκμουντ Φρόυντ, μτφρ.-επίμετρο Χλόη Κολύρη, εκδ. «Μελάνι», 2015.) αναφέρεται στους Χάιντεγκερ, Μένταρντ Μπος και Φρόυντ. Αρχίζει από την άνοιξη του 1946 όταν ο Μάρτιν Χάιντεγκερ―για πολλούς ο μεγαλύτερος φιλόσοφος του 20ου αιώνα―υπέστη νευρικό κλονισμό κατά τη διάρκεια της ανάκρισής του στην Επιτροπή Αποναζιστικοποίησης που αφορούσε το εύρος της εμπλοκής του στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τα χρόνια αμέσως πριν. Μπήκε στο Κρατικό Νοσοκομείο της Βίδας και υποβλήθηκε σε θεραπεία από τον ψυχαναλυτή Βίκτωρα φον Γκεμπσάτελ. Για πρώτη φορά στη ζωή του καλείται να αντιμετωπίσει μια συγκεκριμένη διαδικασία όπου εκ των πραγμάτων θα τεθεί αντιμέτωπος και με την εφαρμογή της δικής του διδασκαλίας, αλλά και με την Ψυχολογία και την Ψυχιατρική, τις οποίες μέχρι τότε δεν είχε σε μεγάλη υπόληψη. Αυτό το ιστορικό γεγονός αποτελεί την πρώτη συνάντηση, έστω και υπό ιδιότυπες ιστορικές συνθήκες, δύο πολύ σημαντικών θεωριών του εικοστού αιώνα: της ψυχανάλυσης με τον υπαρξισμό.
Στόχος του βιβλίου είναι να δείξει τη σύνδεση Υπαρξιακής φιλοσοφίας και ψυχανάλυσης. Μέσα από αυτήν την εκ των πραγμάτων αντιπαράθεση της υπαρξιακής φιλοσοφίας με την ψυχανάλυση και την ψυχιατρική αναδύεται η φιλοσοφία του Μάρτιν Χάιντεγκερ.Ο Richard Askay, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Πόρτλαντ, και ο Jensen Farquhar, ψυχοθεραπευτής και φιλόσοφος, συνεργάζονται εδώ και πολλά χρόνια για να δείξουν με τα εργαλεία της ψυχανάλυσης τον περιπλεγμένο βρόχο ιστορίας-φιλοσοφίας-τρέλας στη ζωή και τη σκέψη του Μάρτιν Χάιντεγκερ. Σε αυτό το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, οι συγγραφείς προσπαθούν να διερευνήσουν, μέσα από μια ταυτόχρονα θεατρική, ιστορική και φιλοσοφική ανασυγκρότηση της ζωής και της σκέψης του Μάρτιν Χάιντεγκερ, το αν, και ενδεχομένως το πώς, υπεισέρχεται η τρέλα -άλλοτε ανατρεπτικά και άλλοτε γονιμοποιητικά- στη φιλοσοφική σκέψη ενός κορυφαίου στοχαστή του 20ού αιώνα.
Ο Χάιντεγκερ αρχικά εναντιώθηκε στη φροϋδική ψυχανάλυση για την επιστημονική της μέθοδο και ενώ ο Φρόυντ ζητά να θεραπεύσει το άγχος, ο Χάιντεγκερ το θεωρεί διάνοιξη του αυθεντικού Είναι που πρέπει να μελετηθεί και να γίνει κατανοητό το νόημά του,ως αφετηρία για την επέκταση των δυνατοτήτων της ύπαρξης. Διαφωνεί ως φιλόσοφος της ύπαρξης δηλαδή με την ταύτιση υπαρξιακού άγχους και οντικού φόβου. Αργότερα με τον Μένταρντ Μπος συναντιούνται επί 25 χρόνια στο Τσόλικον της Ελβετίας και από κοινού διαμορφώνουν τη σύνδεση της ψυχανάλυσης με τη Χαϊντεγκεριανή φιλοσοφία,την «Daseinsanalysis» ή υπαρξιακή ψυχανάλυση. Καταλήγουν ότι η ψυχική υγεία αλλά και η νόσος αποτελούν τρόπους της σχέσης μας με τον κόσμο και εκεί πρέπει να αναζητηθούν οι λύσεις και όχι σε έναν σκοτεινό εσωτερικό χώρο, το υποσυνείδητο.
Η υπαρξιακή ψυχολογία, σύμφωνα με τους συγγραφείς του βιβλίου, ασχολείται με τη μετάβαση από την υγεία στην αρρώστεια, από το ξέφωτο στη σκοτεινιά, και αυτή τη μεταβατικότητα τη θεωρεί ουσία του ανθρώπου: « Δεν είναι πια η ψυχική νόσος κάτι ξένο, αντικειμενικά παρατηρήσιμο, που θα μετρηθεί, θα αποκοπεί και θα στηθεί απέναντι από ένα υγιές υποκείμενο. Είναι μέσα στην ουσία του, μέρος της πραγματικότητάς του. Ήδη και χωρίς ψυχοπαθολογία η συνηθισμένη θέση του ανθρώπου είναι η πτώση στην καθημερινότητα, η «ερριμμενότητα». Στην Υπαρξιακή ανάλυση το κύριο μέλημα είναι η μελέτη του υπαρξιακού άγχους στα οικουμενικά υπαρξιακά και πανανθρώπινα πλαίσιά του και με μόνη διέξοδο την ανάληψη του εαυτού σε αντιδιαστολή με το περιφερικό, το «οντικό» άγχος, τους φόβους που αντιστοιχούν σε λάθη της πρόσληψης και της ερμηνείας του κόσμου μας και εκδηλώνονται ως ψυχοπαθολογία. Ο άνθρωπος ως Dasein γίνεται ό,τι ο ίδιος επιλέγει και οι επιλογές του στηρίζονται μόνο στην ύπαρξή του, στην εμμένεια, τη μοναδικότητά του και όχι σε κάτι που τον ορίζει απέξω. Του ανοίγονται δύο δρόμοι, ή θα καταληφθεί από τρόμο μπροστά στο μηδέν και θα καταφύγει στην «ασφάλεια», στην ομοιομορφία μιας ψευτοζωής που ρυθμίζει η κοινή γνώμη ή θα ατενίσει το μηδέν και θα αποφασίσει ο ίδιος να γίνει η αιτία και το θεμέλιο του εαυτού του.
Στο βιβλίο αναφέρεται ότι εντοπίζεται συγγένεια μεταξύ τρέλας και φιλοσοφίας: «Η μεγαλοφυΐα έχει ένα άγγιγμα τρέλας». «Ο Πλάτωνας, ο Δημόκριτος ή ο Σοπενάουερ παρουσιάζουν υπερβατικές επιφοιτήσεις, πρωτοφανείς ιδέες, απώλεια της επαφής έστω και προσωρινά με την απλή καθημερινότητα. Οι κρίσεις μελαγχολίας, η παθιασμένη σχέση του Χάιντεγκερ με την Άρεντ, οι σχέσεις του με το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμμα ίσως υποδεικνύουν υποσυνείδητη ενοχή και κατακυρίευση από τον Ίλιγγο του Μηδενός. Ο Βιτγκενστάιν γράφει ότι ο φιλόσοφος είναι κάποιος που πρέπει να θεραπεύσει τον εαυτό του από πολλές αρρώστειες της αντίληψης. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι οι φιλόσοφοι έχουν τάση προς την κατάθλιψη και νοσούν ευκολότερα... Η λίστα των καταθλιπτικών με αυτοκτονικές τάσεις είναι ατελείωτη: Pascal, Voltaire, Hume, Rousseau, Kant, Hegel, Schopenhauer, Nietzsche, Kierkegaard, Mill, Compte, Russel, Wittgenstein, Husserl, Camus.»
Για τον Χάιντεγκερ, « η αυθεντική ύπαρξη στέκεται πάντα αντιμέτωπη στις ομοιόμορφες «γνώμες των πολλών» που περιορίζουν την ελευθερία και άνθρωποι που τολμηρά επιλέγουν και δεν υποτάσσονται στην ομοιομορφία κινδυνεύουν να θεωρηθούν ψυχασθενείς». Γράφει επίσης: «Ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος όταν ως προσκυνητής ενδιατρίβει και αναμένει το Είναι». Ο Νίτσε κατέληξε στην ψύχωση. Για τον Ντοστογιέφσκι η διερεύνηση της ουσίας των πραγμάτων γίνεται ταυτόχρονα κίνδυνος και «ασθένεια». Ο Χάιντεγκερ ξανασηκώθηκε έχοντας μια εποικοδομητική εμπειρία του «πάσχειν». Ψυχωσικοί και φιλόσοφοι επιμένουν σε μια οξεία εγρήγορση της συνείδησης που καταλήγει είτε σε μια νέα σύλληψη της ζωής είτε στην πλήρη διάλυση της συνοχής. Και οι δυό ωστόσο επικεντρώνονται στο ερώτημα «ποιο είναι το νόημα της ζωής», στο δύσβατο αυτό αλλά και φωτεινό μονοπάτι.
ΠΕΡΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ ΚΑΙ ΤΡΕΛΩΝ Συντάκτης: Ευμορφία Ζήση
Για τον Χάιντεγκερ, « η αυθεντική ύπαρξη στέκεται πάντα αντιμέτωπη στις ομοιόμορφες «γνώμες των πολλών» που περιορίζουν την ελευθερία και άνθρωποι που τολμηρά επιλέγουν και δεν υποτάσσονται στην ομοιομορφία κινδυνεύουν να θεωρηθούν ψυχασθενείς». Γράφει επίσης: «Ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος όταν ως προσκυνητής ενδιατρίβει και αναμένει το Είναι». Ο Νίτσε κατέληξε στην ψύχωση. Για τον Ντοστογιέφσκι η διερεύνηση της ουσίας των πραγμάτων γίνεται ταυτόχρονα κίνδυνος και «ασθένεια». Ο Χάιντεγκερ ξανασηκώθηκε έχοντας μια εποικοδομητική εμπειρία του «πάσχειν». Ψυχωσικοί και φιλόσοφοι επιμένουν σε μια οξεία εγρήγορση της συνείδησης που καταλήγει είτε σε μια νέα σύλληψη της ζωής είτε στην πλήρη διάλυση της συνοχής. Και οι δυό ωστόσο επικεντρώνονται στο ερώτημα «ποιο είναι το νόημα της ζωής», στο δύσβατο αυτό αλλά και φωτεινό μονοπάτι.
ΠΕΡΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ ΚΑΙ ΤΡΕΛΩΝ Συντάκτης: Ευμορφία Ζήση
Στο βιβλίο αναφέρεται ότι εντοπίζεται συγγένεια μεταξύ τρέλας και φιλοσοφίας: «Η μεγαλοφυΐα έχει ένα άγγιγμα τρέλας». «Ο Πλάτωνας, ο Δημόκριτος ή ο Σοπενάουερ παρουσιάζουν υπερβατικές επιφοιτήσεις, πρωτοφανείς ιδέες, απώλεια της επαφής έστω και προσωρινά με την απλή καθημερινότητα. Οι κρίσεις μελαγχολίας, η παθιασμένη σχέση του Χάιντεγκερ με την Άρεντ, οι σχέσεις του με το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμμα ίσως υποδεικνύουν υποσυνείδητη ενοχή και κατακυρίευση από τον Ίλιγγο του Μηδενός. Ο Βιτγκενστάιν γράφει ότι ο φιλόσοφος είναι κάποιος που πρέπει να θεραπεύσει τον εαυτό του από πολλές αρρώστειες της αντίληψης. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι οι φιλόσοφοι έχουν τάση προς την κατάθλιψη και νοσούν ευκολότερα... Η λίστα των καταθλιπτικών με αυτοκτονικές τάσεις είναι ατελείωτη: Pascal, Voltaire, Hume, Rousseau, Kant, Hegel, Schopenhauer, Nietzsche, Kierkegaard, Mill, Compte, Russel, Wittgenstein, Husserl, Camus.»
Για τον Χάιντεγκερ, « η αυθεντική ύπαρξη στέκεται πάντα αντιμέτωπη στις ομοιόμορφες «γνώμες των πολλών» που περιορίζουν την ελευθερία και άνθρωποι που τολμηρά επιλέγουν και δεν υποτάσσονται στην ομοιομορφία κινδυνεύουν να θεωρηθούν ψυχασθενείς». Γράφει επίσης: «Ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος όταν ως προσκυνητής ενδιατρίβει και αναμένει το Είναι». Ο Νίτσε κατέληξε στην ψύχωση. Για τον Ντοστογιέφσκι η διερεύνηση της ουσίας των πραγμάτων γίνεται ταυτόχρονα κίνδυνος και «ασθένεια». Ο Χάιντεγκερ ξανασηκώθηκε έχοντας μια εποικοδομητική εμπειρία του «πάσχειν». Ψυχωσικοί και φιλόσοφοι επιμένουν σε μια οξεία εγρήγορση της συνείδησης που καταλήγει είτε σε μια νέα σύλληψη της ζωής είτε στην πλήρη διάλυση της συνοχής. Και οι δυό ωστόσο επικεντρώνονται στο ερώτημα «ποιο είναι το νόημα της ζωής», στο δύσβατο αυτό αλλά και φωτεινό μονοπάτι.
«Αργά ή γρήγορα θα έρθει η στιγμή που θα κάνεις στον εαυτό σου την κλασική ερώτηση: “Μα ποιος πραγματικά είμαι;”. O Χάιντεγγερ δίνει μια αναπάντεχη απάντηση: “Μπορεί να μην είσαι αυτός που πραγματικά νομίζεις”. Ίσως παρατηρήσεις ότι το ‘εδώ’ στο οποίο είσαι ‘ριγμένος’ έχει ήδη ένα νόημα που είναι προκατασκευασμένο για σένα και που απλώς καλείσαι να υιοθετήσεις και μέσω αυτού να κατανοήσεις τον κόσμο. Ζούμε με ερμηνείες και γνώμες προκάτ, που παίρνουμε έτοιμες. Ο τρόπος αυτός ύπαρξης ονομάζεται πτώση, ρίξιμο, αναυθεντικότητα. Κατ’ αυτόν, χάνεται η αυτοεπίγνωση, ναρκώνεται η ικανότητα επιλογής και υιοθετείται η στάση του ‘μέσου όρου’, και μάλιστα χωρίς ο άνθρωπος να το αντιλαμβάνεται» (σελ. 127).
Ο Αμερικανός Richard Askay γεννήθηκε το 1951 στο Πόρτλαντ του Όρεγκον και είναι φιλόσοφος, συγγραφέας και καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Πόρτλαντ. Από το 1981 διδάσκει στο πανεπιστήμιο του Πόρτλαντ. Για το εκπαιδευτικό του έργο έχει βραβευτεί το 1989 με το Burlington Northern Teaching Excellence award και το 1992 με το Teaching Excelllence Award από το ινστιτούτο Graves. Έχει μεταφράσει στα αγγλικά και σχολιάσει τα «Σεμινάρια του Τσόλλικον» του Μάρτιν Χάιντεγγερ. Ο Jensen Farquhar είναι ψυχοθεραπευτής και φιλόσοφος. Έχει συγγράψει πολλά άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά σχετικά με τη φιλοσοφία του Χάιντεγγερ, τη φροϋδική ψυχανάλυση, την κριτική σκέψη και τη γαλλική φαινομενολογία. Εκτός του εν λόγω βιβλίου έχει συγγράψει με τον Richard Askay το “Apprehending the Inaccessible: Freudian Psychoanalysis and Existential Phenomenology” (2006) και το “Being Unconscious: Freudian Metaphysics and Heideggerian Ontology” (2013).
Τον Απρίλιο του 1946 η γερμανική Επιτροπή Αποναζιστικοποίησης παραπέμπει τον Μάρτιν Χάιντεγγερ –ίσως τον μεγαλύτερο φιλόσοφο του 20ού αιώνα– για νοσηλεία στο Ψυχιατρικό Σανατόριο της Βάδης, μετά τη νευρική του κατάρρευση, υπό τις κατηγορίες εναντίον του για συνεργασία με το ναζιστικό κόμμα. Για τους επόμενους δύο μήνες, μέχρι το εξιτήριό του, θα υποβληθεί σε ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες με τον εκπαιδευμένο ψυχαναλυτή Βίκτωρα φον Γκεμπσάτελ. Σε αυτό το διάστημα η φαινομενολογική οντολογία και η υπαρξιστική φιλοσοφία του κραταιού φιλόσοφου θα έρθει σε γόνιμη αντιπαράθεση για πρώτη φορά με τη δύσπιστη και σχεδόν απορριπτέα για εκείνον, Ψυχολογία και Ψυχιατρική. Οι συγγραφείς ξεκινούν με ένα θεατρικό έργο μυθοπλασίας, που εξελίσσεται στο ψυχιατρείο με πρωταγωνιστές τον Καθηγητή Μάρτιν Χάιντεγγερ που έχει εισαχθεί με οξεία κατάθλιψη και ασαφείς οπτικοακουστικές ψευδαισθήσεις, τον Δρ. Μένταρντ Μπος, Ελβετό ψυχίατρο, πρώην αναλυόμενο του Φρόυντ, που θα κουράρει τον ασθενή και τον Δρ. Σίγκμουντ Φρόυντ, πατέρα της ψυχανάλυσης, του οποίου το όραμα εμφανίζεται σαν το alter ego του Μπος, ως επισκέπτης στα όνειρά του. Μετά το τέλος του σύντομου θεατρικού, οι συγγραφείς εξερευνούν τις θεωρίες των ηρώων, τις συγκλίσεις και τις διαφορές ανάμεσα στα συστήματα σκέψης, της ψυχανάλυσης και της φιλοσοφίας, τη σχέση μεταξύ φιλοσοφίας και τρέλας, καθώς και την εξήγηση των φαινομενολογικών εννοιών.
Το βιβλίο είναι ένα ψυχογράφημα για τους Χάιντεγγερ, Μπος και Φρόυντ και ταυτόχρονα μία καινοτόμα εξερεύνηση της φιλοσοφίας και της τρέλας στο φόντο της κρίσιμης εμπλοκής της χαϊντεγγεριανής φαινομενολογίας με τη φροϋδική ψυχανάλυση. Ο σύντομος αλλά περιεκτικός πρόλογος και η επακόλουθη εισαγωγή λειτουργούν ως προπαρασκευαστικό στάδιο για τον αναγνώστη, προκειμένου να συλλάβει το μέγεθος της αντιπαράθεσης που μαίνεται. Το πρώτο μέρος αποτελείται από το τρίπρακτο μυθοπλαστικό θεατρικό έργο που «ανεβάζουν» οι συγγραφείς με δύο σκηνές σε εκάστη πράξη. Το κυριότερο χαρακτηριστικό των πλασματικών διαλόγων είναι η αυθεντικότητα στα λόγια των ηρώων, καθώς προέρχονται από πραγματικά αποσπάσματα κειμένων, αποφθεγμάτων ή αλληλογραφίας τους.
Όταν πέφτει η αυλαία του έργου μεταβαίνουμε στο δεύτερο μέρος και στην αντιπαράθεση των στοχαστών, το οποίο περιλαμβάνει πέντε κεφάλαια και τα συμπεράσματα. Σε αυτό το μέρος, οι συγγραφείς προσκαλούν τους αναγνώστες να συμμετάσχουν στη συζήτηση και επικουρούμενοι από συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο, να εκμαιεύσουν τις προσωπικές τους απαντήσεις και συνάμα να αντιληφθούν τον άνθρωπο, την ψυχή του, εντέλει, τους ίδιους τους εαυτούς τους. Στη συνέχεια, το επίμετρο της μεταφράστριας Χλόης Κολύρη εξοικειώνει περισσότερο τον αναγνώστη στον διαξιφισμό των δύο κραταιών συστημάτων σκέψης. Οι σημειώσεις που έπονται επεξηγούν και αποσαφηνίζουν τα απαιτητικά και δυσνόητα σημεία, ενώ η βιβλιογραφία καθίσταται ως μέσο εμπλουτισμού και περαιτέρω εντρύφησης του αναγνωστικού κοινού στην υπαρξιακή φιλοσοφία και στη φροϋδική ψυχολογία.
ΠΗΓΗ https://www.psychologynow.gr/istoria-psyxologias/theories-psyxologias/4941-giati-i-afthentiki-yparksi-synomilei-me-tin-trela.html
ΠΗΓΗ http://artinews.gr/%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%AF-%CE%B7-%CE%B1%CF%85%CE%B8%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%AF-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BB%CE%B1.html
ΠΗΓΗ https://www.psychologynow.gr/istoria-psyxologias/theories-psyxologias/4941-giati-i-afthentiki-yparksi-synomilei-me-tin-trela.html
ΠΗΓΗ http://artinews.gr/%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%AF-%CE%B7-%CE%B1%CF%85%CE%B8%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%AF-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BB%CE%B1.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου