Share |

Θεέ του ουρανού και του παντός,

αυτείν’ οι γραμματισμένοι,

αυτείν’ οι πολιτισμένοι,

έκαμαν και κάνουν αυτά τα λάθη…

Στρατηγός ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ


Expedia

Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023

Susan Bauer: "Η Ιστορία της Δυτικής Επιστήμης: Από τα γραπτά του Αριστοτέλη ως τη Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης." [Μετάφραση: Κωνσταντίνος Τάκης].

 Εκδόσεις Ροπή - ROPI Publications

«Η ειδική αρχή της σχετικότητας δεν λάμβανε υπόψη της τη βαρύτητα εξ ου και το επίθετο ειδική. Αλλά μέσα στην επόμενη δεκαετία ο Αϊνστάιν αποφάσισε να αναμετρηθεί και με τη βαρύτητα, αναζητώντας μια θεωρία που θα ενσωματώνει και τη βαρυτική έλξη. Ως το 1916 είχε συμφωνήσει με τον Μπέρναρντ Ρίμαν: η βαρύτητα ήταν το αποτέλεσμα και όχι δύναμη. Η παρουσία μάζας ή ενέργειας -καθώς η φημισμένη εξίσωσή του Ε=mc2 συνδέει τα δύο μεγέθη - προκαλούσε την καμπύλωση του χωροχρόνου που είχε ήδη εισάγει με την ειδική θεωρία του 1905. Αντικείμενα που ταξίδευαν ελεύθερα κατά μήκος των καμπυλών του χωροχρόνου έμοιαζαν να πέφτουν,ενώ αυτά απλώς ακολουθούσαν «ευθεία» πορεία κατά μήκος της επιφάνειας του χωροχρόνου.
Η θεωρία θα μπορούσε να ελεγχθεί πειραματικά μέσω του Ήλιου, του πιο μεγάλου αντικειμένου -και με πολύ μεγάλη μάζα- στη γειτονιά μας. Η σχετικότητα έλυνε ένα υπαρκτό πρόβλημα: το περιήλιο του Ερμή, το σημείο της πιο κοντινής του τροχιάς στον ήλιο, είχε μετατοπιστεί κατά τους προηγούμενους αιώνες, και η μετάπτωση παραήταν μεγάλη για να μπορεί να εξηγηθεί με τη βαρυτική έλξη των άλλων πλανητών. Η καινούργια όμως θεωρία του Αϊνστάιν μπορούσε να εξηγήσει πειστικά τα παρατηρησιακά δεδομένα και μάλιστα χωρίς να εισάγει νέα φαινόμενα ή παραμέτρους.
Αλλά υπάρχει και ένα δεύτερο τεστ που αφορούσε στην πρόβλεψη ενός φαινομένου από τη νέα θεωρία. Αν ο Αϊνστάιν είχε δίκιο, το φως από τους αστέρες, θα αισθανόταν μία έλξη προς τη μάζα του Ήλιου. Το αστρικό φως θα καμπυλώνονταν από τη μάζα του Ήλιου, και αυτό το φαινόμενα θα μπορούσε να παρατηρηθεί. Ο έλεγχος της θεωρίας αυτής απαιτούσε μία ολική έκλειψη ηλίου. Η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας δημοσιεύτηκε το 1916, αλλά η πρόβλεψη του Αϊνστάιν δεν επιβεβαιώθηκε παρά μόνο τρια χρόνια αργότερα όταν ο Βρετανός αστρονόμος Άρθουρ Έντινγκτον έκανε μετρήσεις κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης το 1919. Οι υπολογισμοί του Έντινγκτον έδειξαν ότι το αστρικό φως που περνούσε δίπλα από τον ήλιο είχε μετατοπιστεί σύμφωνα με τις προβλέψεις της θεωρίας του Αϊνστάιν.
Επιπλέον, μάς έδειξε ότι η βακώνεια παρατήρηση έχει τα όριά της. Το γεγονός πως αυτό που μπορούμε να δούμε δεν είναι πάντα αυτό που υπάρχει πραγματικά. Οι αισθήσεις μας μπορεί να μας εξαπατήσουν, αν και καλύτερο είναι να μην τις αγνοούμε. Η επιστήμη δεν είναι απλώς μια συλλογή νόμων, θα έγραφε είκοσι χρόνια μετά ο Αϊνστάιν, αλλά είναι μία δημιουργία του ανθρώπινου μυαλού, με τις ελεύθερα επινοημένες ιδέες και έννοιες. Οι φυσικές θεωρίες προσπαθούν να σχηματίσουν μια εικόνα της πραγματικότητας και να κατοχυρώσουν τη σύνδεσή της με τον ευρύ κόσμο των αισθητηριακών εντυπώσεων. Έτσι, λοιπόν, η μόνη επικύρωση των νοητικών μας κατασκευών κρίνεται στο αν και με ποιον τρόπο οι θεωρίες μας σχηματίζουν αυτό τον σύνδεσμο.
Οι μετρήσεις του Έντινγκτον έδωσαν τον σύνδεσμο με τον κόσμο που χρειαζόταν η δημιουργικότητα του πνεύματος του Αϊνστάιν, επιβεβαιώνοντας τη γενική θεωρία της σχετικότητας. Η φυσική επιστήμη με τη χρήση της αφηρημένης γλώσσα; των μαθηματικών, άλλαξε την εικόνα για τον κόσμο μας. »
-Απόσπασμα από το βιβλίο της Susan Bauer: "Η Ιστορία της Δυτικής Επιστήμης: Από τα γραπτά του Αριστοτέλη ως τη Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης." [Μετάφραση: Κωνσταντίνος Τάκης].
Περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίο: https://www.ropipublications.com/history-western-science/
Εκδόσεις Ροπή - ROPI Publications
Όλες οι αντιδράσεις:
89
1
9
Μου αρέσει!
Σχόλιο
Κοινοποίηση
Προτείνεται για εσάς

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΛΙΣΤΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΩΝ

Η «ΣΠΙΘΑ» άναψε για τη Νέα Ελλάδα
Ο Μίκης Θεοδωράκης, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη, άναψε χθες (1 Δεκεμβρίου 2010) τη «ΣΠΙΘΑ» του ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΣΤΟΥΡΓΟΥ ΠΥΡΟΣ για ΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ.
Κώστας Τσιαντής


«…ανέστιος ειν’, που χαίρεται αν ξεσπάσει
ανάμεσα σε φίλους και δικούς ξέφρενη αμάχη.»
Όμηρος (Ι, 63-64)


Του Ηλία Σιαμέλου (Από antibaro 7/12/2010)

Όντας περαστικός, είπα, το βλέφαρό μου για λίγο ν’ ακουμπήσω στου διαδικτύου τις φιλικές ιστοσελίδες! Να δω τα εκθέματα της σκέψης των πολλών, ν’ ακούσω τις ιαχές τους. Όμως άλλα είδαν τα μάτια μου στο θαμποχάρακτο κατώφλι τους. Ο ένας κρατάει την πύρινη ρομφαία, ο άλλος κοντάρια και παλούκια και πιο πέρα ο φίλος τρίβει την τσακμακόπετρά του, εκεί απόκοντα, στις νοτισμένες αναφλέξεις του συστήματος.
-Ω, είπα, ω θεληματάρικα παιδιά, που παίζετε κρυφτό, στα πιο ρηχά σοκάκια ενός εξωνημένου καθεστώτος. Κύματα, κύματα έρχονται τα λόγια σας με θόρυβο και φεύγουν. Δεν έχουν φτερά, δεν έχουν μέσα τους τούς ήχους των πονεμένων.
Μόνο να, κατηγόριες, κατηγόριες, και λόγια επικριτικά από ανθρώπους που εμφανίζονται σαν οι μοναδικοί κάτοχοι της αλήθειας. Κι όλα αυτά, τούτη τη μαύρη ώρα της γενικευμένης υπνογένειας! Δε μπορεί, είπα, κάπου θα υπάρχει η συζυγία των ψυχών, κάπου το πάρτι της στενοποριάς θα πάρει τέλος.
Μα τι θέλω να πω; Για ποιο πράγμα τόση ώρα τσαμπουνάω; Ναι, ναι, μα για του λύκου το χιονισμένο πέρασμα μιλάω ! Μια κίνηση έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης και πέσανε όλοι πάνω του για να τον φάνε. Και δε ρίχτηκαν πάνω του οι οχτροί, δεν όρμησε πάνω του της Νέας Τάξης η αρμάδα. Όρμησε το ίδιο το περιοδικό «Ρεσάλτο»! Όρμησε το μετερίζι εκείνο που στις σελίδες του την άστεγη ψυχή μας τόσα χρόνια είχαμε αποθέσει!

Είμαι στο Κοιμητήριο, δίπλα στον τάφο της γυναίκας μου. «Ερευνώ πέρα τον ορίζοντα και, σκύβοντας προσπαθώ με τα δάχτυλα να καθαρίσω την πλάκα του τάφου νάρθει ν’ ακουμπήσει η σελήνη…»*. Ναι, εκείνη μου το έλεγε: Πρόσεχε, πρόσεχε τον κόσμο μας. Πρόσεχε τους ανθρώπους, ενώ μου απάγγελνε με δάκρυα τους στίχους του αγαπημένου της ποιητή : «Αυτός αυτός ο κόσμος /ο ίδιος κόσμος είναι… Στη χάση του θυμητικού / στο έβγα των ονείρων … Αυτός ο ίδιος κόσμος / αυτός ο κόσμος είναι. Κύμβαλο κύμβαλο / και μάταιο γέλιο μακρινό!»…**
Σκέφτομαι, σκέφτομαι κι άκρη δε βρίσκω. «Τελικά αυτή η άμυνα που θα μας πάει, σαν μας μισήσουνε κι’ οι λυγαριές;»** *

Ναι, στο τέλος θα μισήσουμε τον ίδιο μας το εαυτό ή θα τρελαθούμε. Δε γίνεται τη μια μέρα να βάζεις στο εξώφυλλο του «Ρεσάλτο» τη φωτογραφία του Μίκη και την άλλη βάναυσα να τον λοιδορείς. Δε γίνεται τη μια μέρα να ελπίζεις στο φως και την άλλη να γουρουνοδένεσαι με το σκοτάδι. Δε γίνεται τη μια μέρα να προβάλλεις τις απόψεις του και την άλλη να τον ταυτίζεις με τη …Ντόρα!
Είναι αυτή η θαμπούρα απ’ την κακοσυφοριασμένη αιθάλη της Αθήνας που επηρεάζει ανθρώπους και αισθήματα; Είναι η πωρωμένη σκιά του Στάλιν που κατευθύνει ακόμη και σήμερα την εγκληματική παραλυσία των όντων;

Δεν έχω πρόθεση να ενταχτώ στο κίνημα του Θεοδωράκη. Όμως δε μπορώ να πω ότι δε χαίρομαι, όταν ακούω να ξεπετάγονται σπίθες μέσα από τα σπλάχνα της κοινωνίας, είτε αυτές προέρχονται από απλούς ανθρώπους ή από ανεμογέννητους προλάτες πρωτοπόρους. Φτάνει αυτές οι σπίθες να ανάψουν φωτιές, για να καεί τούτο το σάπιο καθεστώς, τούτη η παπανδρεοποιημένη χολέρα. Αν εμείς οι ξεπαρμένοι «κονταροχτυπιόμαστε» μέσα στης πένας τη χλομάδα κι είμαστε ανίκανοι ν’ ανάψουμε μια σπίθα στου καλυβιού μας τη γωνιά, ας αφήσουμε τουλάχιστον κάποιες περήφανες ψυχές να κάνουν αυτό που νομίζουν καλύτερα. Ας μην σηκώνουμε αμάχες κι ας μην πετάμε ανέσπλαγχνες κορώνες, όταν κάποιο κίνημα είναι ακόμη στα σπάργανα και δεν έχει δείξει το πρόσωπό του. Εκτός κι αν η μικρόνοιά μας ενοχλήθηκε, όταν ο Μίκης κάλεσε επίσημα τους Ανεξάρτητους πολίτες σε ΑΝΥΠΑΚΟΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, σε κυβερνητικά ή μη σχέδια, που Ηθικά, Εθνικά, Δημοκρατικά, Ιστορικά, κατατείνουν στην υποτέλεια του Ελληνισμού.

Όμως, παρά το αλυσόδεμα, παρά τα μύρια δεινά που μας σωρεύουν, τούτος ο βράχος, που λέγεται Ελλάδα, εκπέμπει την κραυγή του. Και οι κραυγές του Μίκη, και οι κραυγές χιλιάδων αγωνιστών, όποιου χρώματος και νάναι, σε πείσμα κάθε ψωροκύβερνου, σε πείσμα κάθε καθεστωτικού βαρδιάνου, κάποια στιγμή θα ενωθούν, κάποια στιγμή στον άνεμο θα ανεβούν, για ν’ ακουστούν, να πιάσουν τόπο. Γιατί «κι ένας που έχει μυαλό νήπιου καταλαβαίνει, πως τώρα η Ελλάδα στην άκρα του άπατου γκρεμού κοντοζυγώνει»****

* Νίκος Εγγονόπουλος
** Οδυσσέας Ελύτης, «Το Άξιον Εστί»
*** Νίκος Εγγονόπουλος
****Όμηρος (Η, 379-482) , παράφραση.

ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ- ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΜΙΚΗ

ΑΡΝΗΣΗ: ΣΕΦΕΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ - Άμεση Δημοκρατία (Real Democracy)