Share |

Θεέ του ουρανού και του παντός,

αυτείν’ οι γραμματισμένοι,

αυτείν’ οι πολιτισμένοι,

έκαμαν και κάνουν αυτά τα λάθη…

Στρατηγός ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ


Expedia

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2023

Εκδόσεις Ροπή - ROPI Publications- "H Μέρα που Ανακαλύψαμε το Σύμπαν" [Μτφ. Θεμιστοκλής Χαλικιάς].

 Εκδόσεις Ροπή - ROPI Publications

«Με τις εντυπωσιακές φωτογραφίες του λαμπρού μας σύμπαντος να είναι πλέον τόσο διαδεδομένες, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι των εικόνων που μας περιτριγυρίζουν καθημερινά, είναι δύσκολο να θυμόμαστε πως λιγότερο από έναν αιώνα πριν η σύλληψη των αστρονόμων για το σύμπαν ήταν πολύ διαφορετική απ’ ό,τι είναι σήμερα. Δεν υπήρχαν κβάζαρ, μακρινοί γαλαξίες, εξωτικές μαύρες τρύπες ή μανιωδώς περιστρεφόμενοι αστέρες νετρονίων. Κανείς δε γνώριζε με βεβαιότητα ούτε καν με ποιον ακριβώς μηχανισμό συντηρούσε ο Ήλιος την παραγωγή των τρομακτικών του ενεργειών σε βάθος δισεκατομμυρίων ετών. Αυτό που αποκαλούνταν «το σύμπαν» αποτελούνταν από ένα μοναδικό, σε σχήμα δίσκου, σύνολο από άστρα το οποίο διέγραφε μια μεγαλειώδη λωρίδα στον ουράνιο θόλο.
Με τη Γη να βρίσκεται εντός αυτής της τεράστιας αστρικής συνάθροισης, κοιτάζουμε προς τα έξω μέσα από τον δίσκο κι έτσι τον αντιλαμβανόμαστε σαν μια λωρίδα. Γνωστός από την αρχαιότητα ως «Γαλαξίας» λόγω της ωχρής λευκής όψης του, ο Γαλαξίας μας έναν αιώνα πριν δεν αποτελούσε απλά τον μοναδικό κάτοικο του σύμπαντος· ήταν το σύμπαν – μία μοναχική, γεμάτη άστρα όαση που πε- ριτριγυριζόταν από ένα σκοτάδι απροσδιόριστου βάθους.
Λιγοστές φωνές διαφωνούντων επιχειρηματολογούσαν ενάντια σε αυτήν την αντίληψη. Ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός μικρών σπειροειδών νεφών παρατηρούνταν στους ουρανούς· αυτά τα αχνά ουράνια αντικείμενα παραμόνευαν όποτε κάποιο τηλεσκόπιο ατένιζε τις περιοχές μακριά από το επίπεδο του Γαλαξία, προς τα βάθη του διαστήματος. Αυτά τα σπειροειδή νεφελώματα βρίσκονταν άραγε κοντά μας ή ήταν ακόμα πιο μακριά; Κανένας δε γνώριζε, επειδή στις αρχές του 20ου αιώνα οι αστρονόμοι δε διέθεταν ακόμη τα μέσα για τον καθορισμό των αποστάσεών τους με εξασφαλισμένη ακρίβεια. Το μόνο πράγμα που μπορούσαν να κάνουν ήταν εικασίες. Ορισμένοι παρατηρούσαν τα νεφελώματα αυτά με σχήμα σαν ελατήρια που ξετυλίγονταν και σκέφτονταν: «Α, κοντινά ηλιακά συστήματα τα οποία βρίσκονται στο στάδιο του σχηματισμού τους». Άλλοι παρατηρούσαν τα ίδια μικροσκοπικά νέφη και τα φαντάζονταν σαν ένα πλήθος αδελφικών γαλαξι- ών, τόσο μακρινών, που τα άστρα τους διαχέονταν σε μιαν αχνή και ομιχλώδη λευκότητα. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως ο Γαλαξίας δεν ήταν κάτι το ξεχωριστό, παρά απλά ένα νησί από άστρα το οποίο επέπλεε στη μέση ενός κατά πολύ μεγαλύτερου αρχιπελάγους. Όμως η πλειοψηφία των αστρονόμων απέρριπτε αυτήν την αλλόκοτη – ίσως και τρομακτική – ιδέα. [...]
Αυτή η γαλήνη όμως θρυμματίστηκε καθώς η αστρονομία υπέστη μια θεαματική μεταμόρφωση προς το τέλος του 19ου αιώνα. «Επρόκειτο για μια περίοδο εκπληκτικής αλλαγής που άγγιζε κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής σε αυτόν τον πλανή- τη», αναπολούσε ο Έντουιν Φροστ. "[‘Ηταν] πραγματικά το πέσιμο της αυλαίας για μια Βικτωριανή εποχή μαζί με το τέλος του αιώνα".»
- Από το βιβλίο της Marcia Bartusiak "H Μέρα που Ανακαλύψαμε το Σύμπαν" [Μτφ. Θεμιστοκλής Χαλικιάς].
Περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίo: https://www.ropipublications.com/day-we-discover-the.../
Φωτογραφία: Σύγκουση των σπειροειδών γαλαξιών Arp 274 που βρίσκεται σε απόσταση 400 εκατομμυρίων ετών φωτός κοντά στον αστερισμό της Παρθένου. NASA, ESA, Hubble. Copyright: Mehmet Hakan Özsaraç.
Μπορεί να είναι εικόνα ουρανός
Όλες οι αντιδράσεις:
97

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΛΙΣΤΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΩΝ

Η «ΣΠΙΘΑ» άναψε για τη Νέα Ελλάδα
Ο Μίκης Θεοδωράκης, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη, άναψε χθες (1 Δεκεμβρίου 2010) τη «ΣΠΙΘΑ» του ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΣΤΟΥΡΓΟΥ ΠΥΡΟΣ για ΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ.
Κώστας Τσιαντής


«…ανέστιος ειν’, που χαίρεται αν ξεσπάσει
ανάμεσα σε φίλους και δικούς ξέφρενη αμάχη.»
Όμηρος (Ι, 63-64)


Του Ηλία Σιαμέλου (Από antibaro 7/12/2010)

Όντας περαστικός, είπα, το βλέφαρό μου για λίγο ν’ ακουμπήσω στου διαδικτύου τις φιλικές ιστοσελίδες! Να δω τα εκθέματα της σκέψης των πολλών, ν’ ακούσω τις ιαχές τους. Όμως άλλα είδαν τα μάτια μου στο θαμποχάρακτο κατώφλι τους. Ο ένας κρατάει την πύρινη ρομφαία, ο άλλος κοντάρια και παλούκια και πιο πέρα ο φίλος τρίβει την τσακμακόπετρά του, εκεί απόκοντα, στις νοτισμένες αναφλέξεις του συστήματος.
-Ω, είπα, ω θεληματάρικα παιδιά, που παίζετε κρυφτό, στα πιο ρηχά σοκάκια ενός εξωνημένου καθεστώτος. Κύματα, κύματα έρχονται τα λόγια σας με θόρυβο και φεύγουν. Δεν έχουν φτερά, δεν έχουν μέσα τους τούς ήχους των πονεμένων.
Μόνο να, κατηγόριες, κατηγόριες, και λόγια επικριτικά από ανθρώπους που εμφανίζονται σαν οι μοναδικοί κάτοχοι της αλήθειας. Κι όλα αυτά, τούτη τη μαύρη ώρα της γενικευμένης υπνογένειας! Δε μπορεί, είπα, κάπου θα υπάρχει η συζυγία των ψυχών, κάπου το πάρτι της στενοποριάς θα πάρει τέλος.
Μα τι θέλω να πω; Για ποιο πράγμα τόση ώρα τσαμπουνάω; Ναι, ναι, μα για του λύκου το χιονισμένο πέρασμα μιλάω ! Μια κίνηση έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης και πέσανε όλοι πάνω του για να τον φάνε. Και δε ρίχτηκαν πάνω του οι οχτροί, δεν όρμησε πάνω του της Νέας Τάξης η αρμάδα. Όρμησε το ίδιο το περιοδικό «Ρεσάλτο»! Όρμησε το μετερίζι εκείνο που στις σελίδες του την άστεγη ψυχή μας τόσα χρόνια είχαμε αποθέσει!

Είμαι στο Κοιμητήριο, δίπλα στον τάφο της γυναίκας μου. «Ερευνώ πέρα τον ορίζοντα και, σκύβοντας προσπαθώ με τα δάχτυλα να καθαρίσω την πλάκα του τάφου νάρθει ν’ ακουμπήσει η σελήνη…»*. Ναι, εκείνη μου το έλεγε: Πρόσεχε, πρόσεχε τον κόσμο μας. Πρόσεχε τους ανθρώπους, ενώ μου απάγγελνε με δάκρυα τους στίχους του αγαπημένου της ποιητή : «Αυτός αυτός ο κόσμος /ο ίδιος κόσμος είναι… Στη χάση του θυμητικού / στο έβγα των ονείρων … Αυτός ο ίδιος κόσμος / αυτός ο κόσμος είναι. Κύμβαλο κύμβαλο / και μάταιο γέλιο μακρινό!»…**
Σκέφτομαι, σκέφτομαι κι άκρη δε βρίσκω. «Τελικά αυτή η άμυνα που θα μας πάει, σαν μας μισήσουνε κι’ οι λυγαριές;»** *

Ναι, στο τέλος θα μισήσουμε τον ίδιο μας το εαυτό ή θα τρελαθούμε. Δε γίνεται τη μια μέρα να βάζεις στο εξώφυλλο του «Ρεσάλτο» τη φωτογραφία του Μίκη και την άλλη βάναυσα να τον λοιδορείς. Δε γίνεται τη μια μέρα να ελπίζεις στο φως και την άλλη να γουρουνοδένεσαι με το σκοτάδι. Δε γίνεται τη μια μέρα να προβάλλεις τις απόψεις του και την άλλη να τον ταυτίζεις με τη …Ντόρα!
Είναι αυτή η θαμπούρα απ’ την κακοσυφοριασμένη αιθάλη της Αθήνας που επηρεάζει ανθρώπους και αισθήματα; Είναι η πωρωμένη σκιά του Στάλιν που κατευθύνει ακόμη και σήμερα την εγκληματική παραλυσία των όντων;

Δεν έχω πρόθεση να ενταχτώ στο κίνημα του Θεοδωράκη. Όμως δε μπορώ να πω ότι δε χαίρομαι, όταν ακούω να ξεπετάγονται σπίθες μέσα από τα σπλάχνα της κοινωνίας, είτε αυτές προέρχονται από απλούς ανθρώπους ή από ανεμογέννητους προλάτες πρωτοπόρους. Φτάνει αυτές οι σπίθες να ανάψουν φωτιές, για να καεί τούτο το σάπιο καθεστώς, τούτη η παπανδρεοποιημένη χολέρα. Αν εμείς οι ξεπαρμένοι «κονταροχτυπιόμαστε» μέσα στης πένας τη χλομάδα κι είμαστε ανίκανοι ν’ ανάψουμε μια σπίθα στου καλυβιού μας τη γωνιά, ας αφήσουμε τουλάχιστον κάποιες περήφανες ψυχές να κάνουν αυτό που νομίζουν καλύτερα. Ας μην σηκώνουμε αμάχες κι ας μην πετάμε ανέσπλαγχνες κορώνες, όταν κάποιο κίνημα είναι ακόμη στα σπάργανα και δεν έχει δείξει το πρόσωπό του. Εκτός κι αν η μικρόνοιά μας ενοχλήθηκε, όταν ο Μίκης κάλεσε επίσημα τους Ανεξάρτητους πολίτες σε ΑΝΥΠΑΚΟΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, σε κυβερνητικά ή μη σχέδια, που Ηθικά, Εθνικά, Δημοκρατικά, Ιστορικά, κατατείνουν στην υποτέλεια του Ελληνισμού.

Όμως, παρά το αλυσόδεμα, παρά τα μύρια δεινά που μας σωρεύουν, τούτος ο βράχος, που λέγεται Ελλάδα, εκπέμπει την κραυγή του. Και οι κραυγές του Μίκη, και οι κραυγές χιλιάδων αγωνιστών, όποιου χρώματος και νάναι, σε πείσμα κάθε ψωροκύβερνου, σε πείσμα κάθε καθεστωτικού βαρδιάνου, κάποια στιγμή θα ενωθούν, κάποια στιγμή στον άνεμο θα ανεβούν, για ν’ ακουστούν, να πιάσουν τόπο. Γιατί «κι ένας που έχει μυαλό νήπιου καταλαβαίνει, πως τώρα η Ελλάδα στην άκρα του άπατου γκρεμού κοντοζυγώνει»****

* Νίκος Εγγονόπουλος
** Οδυσσέας Ελύτης, «Το Άξιον Εστί»
*** Νίκος Εγγονόπουλος
****Όμηρος (Η, 379-482) , παράφραση.

ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ- ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΜΙΚΗ

ΑΡΝΗΣΗ: ΣΕΦΕΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ - Άμεση Δημοκρατία (Real Democracy)