Share |

Θεέ του ουρανού και του παντός,

αυτείν’ οι γραμματισμένοι,

αυτείν’ οι πολιτισμένοι,

έκαμαν και κάνουν αυτά τα λάθη…

Στρατηγός ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ


Expedia

Δευτέρα 8 Ιουνίου 2020

Χρῆστος Μαλεβίτσης, Ἡ φιλοσοφία τοῦ Χάϊντεγκερ


Ἡ μεγάλη σκέψη ἀντλεῖ ἀπὸ πηγὲς μυστικές. Γι' αὐτὸ οἱ ἀντίθετες ἀπόψεις, ἂν εἶναι ἐξίσου ὑπερφυεῖς, στὴν οὐσία δὲν εἶναι ἀντίθετες ἀφοῦ ἔχουν κοινὴ τὴν πηγή. Ὁ Χάϊντεγκερ πολλὲς φορὲς ἔχει ἀποκαλύψει κοινὰ σημεῖα φιλοσοφημάτων ποὺ ἐξωτερικὰ φαίνονται ἀντιτιθέμενα. «Κάθε οὐσιαστικὴ σκέψη -σημειώνει στὸ Λ.κ.Μ., Ι, 99- διασχίζει ἀλώβητη τὸ πλῆθος τῶν θιασωτῶν της καὶ τῶν ἐχθρῶν της. Ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεται εἶναι νὰ ξέρωμε κατ' ἀρχὴν νὰ μαθαίνωμε ἀπὸ αὐτὸν ποὺ διδάσκει, καὶ τοῦτο δὲν εἶναι παρὰ νὰ μάθωμε νὰ ἐρωτᾶμε βαθύτερα ἀπὸ αὐτόν». Βεβαίως, ἡ κριτικὴ εἶναι μιὰ νόμιμη στάση, ὡστόσο εἶναι μιὰ «ἄλλη» στάση· οὔτε ἐξαντλεῖ οὔτε ὑποκαθιστᾶ τὸ κρινόμενο· τὸ πολύ, μπορεῖ νὰ ἀντιπαραταχθῆ μόνον ὡς «ἀντίπαλο δέος». Καὶ μόνον τότε εἶναι γνήσια.
Συνήθως ἔργο τῆς κριτικῆς εἶναι νὰ καταδείξη τὶς λογικὲς «ἀσυνέπειες»· ὡστόσο σὲ μιὰ βαθειὰ σκέψη ἡ λογικὴ ἀσυνέπεια δὲν εἶναι θανάσιμο ἐλάττωμά της. Ἴσως δὲ εἶναι ἴδιον τῶν μεγάλων σκέψεων. Ὅπως γιὰ τὸ ἴδιο περιστατικὸ μπορεῖ κανεὶς νὰ γελάση ἢ νὰ κλάψη, ἔτσι ξεκινώντας καὶ ἀπὸ τὴν ἴδια πηγαία ἐμπειρία μπορεῖ νὰ διατυπωθοῦν περισσότερες ἀπόψεις, ἐξωτερικῶς ἀσυμβίβαστες. Ἂν ἡ κριτικὴ μείνη στὴν ἐξωτερικὴ ἀσυνέπεια, τὸ πολὺ νὰ δείξη τὴν ἐξυπνάδα της, ἀλλὰ ταυτοχρόνως θὰ δείξη καὶ τὴν ρηχότητά της. Τὸ δεύτερο εἶναι σοβαρώτερο μειονέκτημα ἀπὸ ὅσο εἶναι τὸ πρῶτο πλεονέκτημα. Δὲν εἶναι, ἄλλωστε, χωρὶς σημασία ποὺ τὰ μεγάλα πνεύματα δὲν ἐπαγγέλλονται τὴν κριτική, ἀλλὰ τὴ δημιουργία, τὴν ὁποία συνεχίζουν μὲ ἀποστολικὴ ἀφοσίωση καὶ θυσία. Ἡ κριτική τους, ποὺ ἐνυπάρχει οὐσιαστικὴ καὶ γόνιμη, προκύπτει δευτερογενῶς ἀπὸ τὴ θετική τους δημιουργικὴ δραστηριότητα.
Ἡ βαθειὰ σκέψη δὲν ἀποδεικνύει τίποτε -γιὰ νὰ ὑποστῆ κριτική-, ἀλλὰ καταδεικνύει τὸ μυστηριακὸ αἴνιγμα· αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ μεγάλη παιδεία ποὺ κομίζει. Ἡ βαθειὰ σκέψη ὁδηγεῖ στὴ σιωπὴ καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ξεκινάει ὁ λόγος τῆς δημιουργίας. «Σὲ κράζω, ὦ ἀβυσσαλέα σκέψη μου!» ἀναφωνοῦσε ὁ Νίτσε. Κι' ὅταν ὕστερα ἀπὸ τόσες ὠδῖνες γεννηθῆ ἡ ἀβυσσαλέα σκέψη, θὰ προβάλη ὁ κριτικὸς νὰ μετρήση τὴ λογικότητά της, ἀφοῦ δὲν διαθέτει μέτρο νὰ ἐκτιμήση τὴ μικρότητά του!
Χρῆστος Μαλεβίτσης, Ἡ φιλοσοφία τοῦ Χάϊντεγκερ


Σχόλιο Κ.Τσιαντή: Χωρίς Ιστορία των Μαθηματικών, της Επιστήμης και της Τεχνολογίας-των αναβαθμών της γνώσης απ' όπου γεννήθηκε ο σύγχρονος κόσμος- η φιλοσοφία πλέον δεν μπορεί να κάνει βήμα στην κοινωνική και υπαρξιακή φανέρωση και συνάντηση του ανθρώπου ούτε να καταστήσει γόνιμη τη σχέση της με τους σύγχρονους μεγάλους φιλοσόφους (Χέγκελ. Μαρξ, Χάιντεγγερ). Ο Μαλεβίτσης ωστόσο παραμένει μια γνήσια πηγή που  ρέει γάργαρη στο χρόνο και δεν την επηρεάζουν  ορθολογικές ενστάνσεις και πανεπιστημιακές  κακοδαιμονίες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΛΙΣΤΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΩΝ

Η «ΣΠΙΘΑ» άναψε για τη Νέα Ελλάδα
Ο Μίκης Θεοδωράκης, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη, άναψε χθες (1 Δεκεμβρίου 2010) τη «ΣΠΙΘΑ» του ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΣΤΟΥΡΓΟΥ ΠΥΡΟΣ για ΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ.
Κώστας Τσιαντής


«…ανέστιος ειν’, που χαίρεται αν ξεσπάσει
ανάμεσα σε φίλους και δικούς ξέφρενη αμάχη.»
Όμηρος (Ι, 63-64)


Του Ηλία Σιαμέλου (Από antibaro 7/12/2010)

Όντας περαστικός, είπα, το βλέφαρό μου για λίγο ν’ ακουμπήσω στου διαδικτύου τις φιλικές ιστοσελίδες! Να δω τα εκθέματα της σκέψης των πολλών, ν’ ακούσω τις ιαχές τους. Όμως άλλα είδαν τα μάτια μου στο θαμποχάρακτο κατώφλι τους. Ο ένας κρατάει την πύρινη ρομφαία, ο άλλος κοντάρια και παλούκια και πιο πέρα ο φίλος τρίβει την τσακμακόπετρά του, εκεί απόκοντα, στις νοτισμένες αναφλέξεις του συστήματος.
-Ω, είπα, ω θεληματάρικα παιδιά, που παίζετε κρυφτό, στα πιο ρηχά σοκάκια ενός εξωνημένου καθεστώτος. Κύματα, κύματα έρχονται τα λόγια σας με θόρυβο και φεύγουν. Δεν έχουν φτερά, δεν έχουν μέσα τους τούς ήχους των πονεμένων.
Μόνο να, κατηγόριες, κατηγόριες, και λόγια επικριτικά από ανθρώπους που εμφανίζονται σαν οι μοναδικοί κάτοχοι της αλήθειας. Κι όλα αυτά, τούτη τη μαύρη ώρα της γενικευμένης υπνογένειας! Δε μπορεί, είπα, κάπου θα υπάρχει η συζυγία των ψυχών, κάπου το πάρτι της στενοποριάς θα πάρει τέλος.
Μα τι θέλω να πω; Για ποιο πράγμα τόση ώρα τσαμπουνάω; Ναι, ναι, μα για του λύκου το χιονισμένο πέρασμα μιλάω ! Μια κίνηση έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης και πέσανε όλοι πάνω του για να τον φάνε. Και δε ρίχτηκαν πάνω του οι οχτροί, δεν όρμησε πάνω του της Νέας Τάξης η αρμάδα. Όρμησε το ίδιο το περιοδικό «Ρεσάλτο»! Όρμησε το μετερίζι εκείνο που στις σελίδες του την άστεγη ψυχή μας τόσα χρόνια είχαμε αποθέσει!

Είμαι στο Κοιμητήριο, δίπλα στον τάφο της γυναίκας μου. «Ερευνώ πέρα τον ορίζοντα και, σκύβοντας προσπαθώ με τα δάχτυλα να καθαρίσω την πλάκα του τάφου νάρθει ν’ ακουμπήσει η σελήνη…»*. Ναι, εκείνη μου το έλεγε: Πρόσεχε, πρόσεχε τον κόσμο μας. Πρόσεχε τους ανθρώπους, ενώ μου απάγγελνε με δάκρυα τους στίχους του αγαπημένου της ποιητή : «Αυτός αυτός ο κόσμος /ο ίδιος κόσμος είναι… Στη χάση του θυμητικού / στο έβγα των ονείρων … Αυτός ο ίδιος κόσμος / αυτός ο κόσμος είναι. Κύμβαλο κύμβαλο / και μάταιο γέλιο μακρινό!»…**
Σκέφτομαι, σκέφτομαι κι άκρη δε βρίσκω. «Τελικά αυτή η άμυνα που θα μας πάει, σαν μας μισήσουνε κι’ οι λυγαριές;»** *

Ναι, στο τέλος θα μισήσουμε τον ίδιο μας το εαυτό ή θα τρελαθούμε. Δε γίνεται τη μια μέρα να βάζεις στο εξώφυλλο του «Ρεσάλτο» τη φωτογραφία του Μίκη και την άλλη βάναυσα να τον λοιδορείς. Δε γίνεται τη μια μέρα να ελπίζεις στο φως και την άλλη να γουρουνοδένεσαι με το σκοτάδι. Δε γίνεται τη μια μέρα να προβάλλεις τις απόψεις του και την άλλη να τον ταυτίζεις με τη …Ντόρα!
Είναι αυτή η θαμπούρα απ’ την κακοσυφοριασμένη αιθάλη της Αθήνας που επηρεάζει ανθρώπους και αισθήματα; Είναι η πωρωμένη σκιά του Στάλιν που κατευθύνει ακόμη και σήμερα την εγκληματική παραλυσία των όντων;

Δεν έχω πρόθεση να ενταχτώ στο κίνημα του Θεοδωράκη. Όμως δε μπορώ να πω ότι δε χαίρομαι, όταν ακούω να ξεπετάγονται σπίθες μέσα από τα σπλάχνα της κοινωνίας, είτε αυτές προέρχονται από απλούς ανθρώπους ή από ανεμογέννητους προλάτες πρωτοπόρους. Φτάνει αυτές οι σπίθες να ανάψουν φωτιές, για να καεί τούτο το σάπιο καθεστώς, τούτη η παπανδρεοποιημένη χολέρα. Αν εμείς οι ξεπαρμένοι «κονταροχτυπιόμαστε» μέσα στης πένας τη χλομάδα κι είμαστε ανίκανοι ν’ ανάψουμε μια σπίθα στου καλυβιού μας τη γωνιά, ας αφήσουμε τουλάχιστον κάποιες περήφανες ψυχές να κάνουν αυτό που νομίζουν καλύτερα. Ας μην σηκώνουμε αμάχες κι ας μην πετάμε ανέσπλαγχνες κορώνες, όταν κάποιο κίνημα είναι ακόμη στα σπάργανα και δεν έχει δείξει το πρόσωπό του. Εκτός κι αν η μικρόνοιά μας ενοχλήθηκε, όταν ο Μίκης κάλεσε επίσημα τους Ανεξάρτητους πολίτες σε ΑΝΥΠΑΚΟΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, σε κυβερνητικά ή μη σχέδια, που Ηθικά, Εθνικά, Δημοκρατικά, Ιστορικά, κατατείνουν στην υποτέλεια του Ελληνισμού.

Όμως, παρά το αλυσόδεμα, παρά τα μύρια δεινά που μας σωρεύουν, τούτος ο βράχος, που λέγεται Ελλάδα, εκπέμπει την κραυγή του. Και οι κραυγές του Μίκη, και οι κραυγές χιλιάδων αγωνιστών, όποιου χρώματος και νάναι, σε πείσμα κάθε ψωροκύβερνου, σε πείσμα κάθε καθεστωτικού βαρδιάνου, κάποια στιγμή θα ενωθούν, κάποια στιγμή στον άνεμο θα ανεβούν, για ν’ ακουστούν, να πιάσουν τόπο. Γιατί «κι ένας που έχει μυαλό νήπιου καταλαβαίνει, πως τώρα η Ελλάδα στην άκρα του άπατου γκρεμού κοντοζυγώνει»****

* Νίκος Εγγονόπουλος
** Οδυσσέας Ελύτης, «Το Άξιον Εστί»
*** Νίκος Εγγονόπουλος
****Όμηρος (Η, 379-482) , παράφραση.

ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ- ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΜΙΚΗ

ΑΡΝΗΣΗ: ΣΕΦΕΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ - Άμεση Δημοκρατία (Real Democracy)